معرفی کتاب آشنایی با مفاهیم بورس

نام کتاب: آشنایی با مفاهیم بورس اوراق بهادار

نویسنده: محمدرضا مهران‌فر

انتشارات: چالش

چاپ اول: تابستان 1387

چاپ سوم: پائیز 1389

تیراژ: 2000 نسخه

قیمت: 5000 تومان

تعداد صفحات: 144 ص

جوایز: برگزیده نخستین جشنواره برترین‌های بازار سرمایه

امروزه بیش از هر زمان دیگری نقش و اهمیت بازار بورس، در اصلاح و بهبود ساختارهای اقتصادی یک کشور مورد اذعان و تاکید قاطبه صاحب‌نظران مطرح اقتصادی جهان ‌قرار گرفته‌است. تا آنجا که بسیاری میزان توسعه یافته‌گی بازارهای مالی یک کشور را معیار معناداری از مقدار رشد اقتصادی و صنعتی آن کشور برمی‌شمرند.

در ایران نیز سالیانی است که کم و بیش این مهم، مورد توجه مسئولین و کارشناسان اقتصادی قرار گرفته و گسترش بازار سرمایه در ایران و معرفی فواید سرمایه‌گذاری در بورس به اقشار بیشتری از مردم، از جمله راهبر‌د‌های آنان برای اصلاح ساختارهای اقتصادی کشور قرار گرفته‌ است.

از طرفی دیگر با اضافه شدن به شرکت‌هایی که به عرضه سهامشان در بورس اوراق بهادار مبادرت ورزیدند و اطلاع رسانی‌های بیشتر در زمینۀ فواید سرمایه گذاری در سهام شرکتها، به مرور تاحدودی توجه عمومی نیز به سمت این بازار جلب شده و عده بیشتری پا به عرصه خرید و فروش سهام گذاشتند.

با وجود آنکه بورس اوراق بهادار، در سالهای اخیر فارغ از رکودها و رشدهای فصلی مرسوم خود، بازار کم‌بازدهی هم به حساب نمی‌آمده است، اما این را نمی‌توان به معنی منتفع شدن همه سرمایه‌گذارانش تلقی کرد. در واقع برعکس اگر شخصی بخواهد پای صحبت اکثر کسانی که به صورت مقطعی، پراکنده و غیر حرفه‌ای به خرید و فروش سهام مبادرت ورزیده‌اند بنشیند، با سِیلی از خاطرات بد از ضررهای قابل توجه و سقوط‌های غیر قابل پیش‌بینی و بدشانسی‌ها‌ و نحسی‌های بازار و... مواجه خواهد شد.

درواقع به اذعان خود دست‌اندرکاران بورس، درمجموع غالب مشتریان تازه‌وارد به بورس، معمولا در معاملات اولیه خود متضرر می‌گردند و این به علت عدم آشنایی آنان از زیر و بم‌های سرمایه‌گذاری در بورس و کلاً آگاهی اندک آنان از کلیات و جزئیات این بازار است.

بورس اوراق بهادار بازاری رسمی و سازمان یافته است که داد و ستد در آن دارای قوانین و مقررات خاص خود می‌باشد. به نظر من یک سرمایه‌گذار در بورس اگر به فکر کسب منفعت در این بازار می‌باشد، می‌بایست در درجه اول اطلاعات اولیه‌ای از ماهیت این بازار بدست آورد و ابتدائا با مفاهیم کلی‌ که الفبای بورس را تشکیل می‌دهند از جمله نحوه داد و ستد، ارکان این بازار، نهادهای متصدی داد و ستد، ابزارهای مالی، قوانین خرید و فروش، ساختار و ماهیت شرکت سهامی و.... آشنا گردد و سپس سعی نماید بسته به میزان علاقه‌ و عزمش، متد تجزیه و تحلیل تکنیکی یا بنیادی‌یی را که به وسیله آنها قادر خواهد گشت میزان ارزندگی و بازدهی احتمالی سهمی خاص را ارزیابی و یا پیش‌بینی نماید، فرا گیرد.

کتاب «آشنایی با مفاهیم بورس اوراق بهادار» نوشتۀ محمدرضا مهران‌فر را می‌توان درواقع حاوی الفبایی دانست که فراگیری آنها برای وارد شدن به دنیای پر رمز و راز بورس اوراق بهادار هرچند کافی نیست اما بلاشک ضروری است.

در این کتاب، ضمن اینکه مختصری از تاریخچه پیدایش بورس در جهان و ایران را می‌خوانید، می توانید با ساختارهای حقوقی و مالی شرکتهای بورسی آشنا شوید، نهادهای مالی‌ای چون صندوق‌های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها، بازار سازان و... همچنین ابزارهای مالی‌ای چون حق تقدم، اوراق مشارکت، صکوک و ... را بشناسید. و در نهایت راههای تحلیل ارزش سهام و همچنین خرید و فروش آن و دهها اطلاعات و دانستنی‌های مفید دیگر را فرا بگیرید.

گنجاندن کتاب «آشنایی با مفاهیم بورس اوراق بهادار» در لیست کتب مورد نیاز اقتصادی، را به همه علاقه‌مندان به این زمینه از اقتصاد توصیه می‌نمایم.

اسرار وال استریت

نام کتاب: اسرار وال‌ استریت

نویسنده: جین جی مارشال

مترجمین: محمد علی ذوالفقاریان، محمدرضا آبادی کریمی

چاپ اول: 1377

تیراژ: 2750 نسخه

انتشارات: «نشر دوران»

در پشت جلد این کتاب می‌خوانیم : «می‌گویند کتابی که بتواند چگونگی عملکرد حرفه‌ای وال‌استریت را روشن سازد هرگز نوشته نخواهد شد، زیرا افشای چنین واقعیت هایی بلافاصله پس از سود ناچیزی که عاید نویسنده می‌کند، موجبات نابودی وی را فراهم می‌سازد!...  امّا جین جی. مارشال (نویسنده ستون "در وال استریت چه می‌گذرد؟" در مجله بیزنس ویک) این خطر را به جان خریده و بررسی موشکافانه‌ای از واقعیت‌های عجیب مربوط به معاملات معمول وال استریت به عمل آورده است!»..... 

اگر از جمله کسانی هستید که با خواندن جملات بالا در مقدمۀ «مترجمین»، این توقع در شما شکل گرفته است که در طول مطالعه کتاب با انواع کلاه‌برداری‌ها و اختلاس‌های میلیونی، باندهای مخوف مافیایی، قتل و آدم‌ربایی!، بهره کشی از اقشار فرودست آمریکایی و دهها مورد دیگری مواجه گردید که نویسندۀ کتاب با فاش کردنشان جان خود را به خطر انداخته است! بهتر است که سطح انتظارات خود را پایین بیاورید!!   چرا که در این کتاب اثری از پرداختن به این مسائل نخواهید یافت. اتفاقا شاید برعکس با انواع قوانین سخت‌گیرانه و مراجعی آشنا شوید که با دقت، تمام رفتارها و فعالیت‌های سهامداران و دلالان بازار بورس را در وال ‌استریت رصد می‌کنند. درواقع کتاب «اسرار وال‌استریت» بیشتر معاملات پرسودی را مورد توجه قرار داده است که بر پایۀ «اطلاعات دقیقی» صورت گرفته‌اند که احتمالا معامله‌گرانشان از راه‌های غیر قانونی به آنها دست یافته‌اند.

بدین جهت هم اکثر فصول کتاب اختصاص یافته ‌است به معرفی بعضی دلالان عمده‌ و مدیران مالی مشهور وال استریت و شرح بعضی از معاملات و داد و ستدهای سهام توسط آنها که از دید نگارنده، همراه بوده‌ با تبادلات عمدتا غیر قانونی اطلاعات سری و درون سازمانی.

به اعتقاد جین مارشال، "دلالان اوراق بهادار همیشه و فقط روی چیزی شرط بندی می‌کنند که برایشان –وفقط برای خودشان- از روز روشن‌تر است." پس به این ترتیب میان این دلالان و همچنین مدیران مالی در وال‌استریت، این توافق نانوشته وجود دارد که "هرگونه تلاش با توسل به هر وسیلۀ ممکن برای کسب اخبار دست اول، جزء لاینفک شغلشان است."...

از ضعف‌های کتاب استفاده بیش از حد نویسنده از اسامی مستعار و فرضی با وجود ادعایش بر واقعی بودن همه روایت‌های ذکر شده در کتاب است که معتبر بودن بخش اعظم آنها را زیر سوال برده و استناد به آنها را غیر ممکن می‌سازد. اتکای مارشال به نام‌های مستعار ظاهرا به علت عدم تمایلش به آسیب رساندن به وجهه صاحبانشان عنوان شده، ولی نمی‌توان تاثیر اجتناب از مسئولیتی که ادعاهای غیر مستند و اثبات نشده ممکن بوده متوجه‌اش سازد را در اتخاذ این تصمیم نادیده گرفت.

در مجموع به نظر من مطالعه این کتاب برای بدست آوردن شمایی کلی (البته برگرفته از نظرات شخصی یک تحلیلگر بورس) از حفره‌های قانونی موجود در وال‌استریت و دیگر بازارهای سرمایه گزینه بدی نیست، اما بالقوه نمی‌توان آنرا منبع مناسبی تلقی کرد برای تحقیقات علمی و یا استناد بر حقایق و شواهدی که مدعی‌شان است.

معرفی کتاب «قلب نامرئی» نوشته نانسی فولبر

علم اقتصاد و ارزش‌های خانوادگی

حدودا 250 سال پیش، زمانی که آدام اسمیت داشت پایه‌های اقتصاد امروزی را در کتاب ثروت ملل خود تجسم می‌بخشید، صحبت از «دست نامرئی» بازار کرد که بر پایه اصول عرضه و تقاضا قادر بود به صورت خودکار روابط تجاری را مدیریت نماید، قیمت‌ها را تعیین کند و منافع طرفین معاملات تجاری به علاوه اکثریت جامعه را متحقق سازد. او معتقد بود که تعقیب منافع خودخواهانه و شخصی، توسط افراد جامعه نتنها منافع جامعه را به مخاطره نخواهد انداخت که بالعکس سود همگان را نیز به ارمغان خواهد آورد. اسمیت عنوان می‌کرد که نانوا و قصاب برای خیر عمومی و اهداف خیرخواهانه نان و گوشت تولید نمی‌کنند بلکه نیت اصلی آنها از هموار کردن این زحمات بر خود کسب درآمد و منافع اقتصادی است.

لذا آدام اسمیت و اقتصاددانان هم عقیده او در اعصار بعد استدلال می‌کردند که می‌بایست دست افراد را برای دنبال کردن منافع شخصی خود آزاد گذاشت و از مقاصد خودخواهانه آنها نگران نشد...  آنچه که آنها با وجود وقوف کمتر از آن سخن راندند آن بود که دست نامرئی برنامه‌یی برای «مراقبت از دیگران» که معمولا نفع اقتصادی‌یی برای کسی به بار نمی‌آورد نداشت. این سکوت بیشتر از آن جهت بود که در دوره آنها مراقبت از دیگران و خانواده از وظایف بدیهی زنان برشمرده می‌شد. و این زنان بودند که بدون اینکه در انتظار پاداش و مواجبی باشند می‌بایست خردسالان را تر و خشک می‌کردند، کودکان را تربیت می‌نمودند، لباسهای شوهرانشان را می‌شستند و از افراد سالمند نگهداری می‌کردند. لذا نگرانی‌یی از کاسته شدن انگیزه‌های انجام خدمات مراقبتی وجود نداشت.

امّا تغییراتی که در مناسبات زنان و مردان در جهان کنونی صورت گرفته است و افزایش تقاضای نیروی کار، نقش سنتی زنان را دگرگون ساخته و آنها را تشویق به وارد شدن به بازار کار و انجام فعالیتهای درآمد زا نموده است. در واقع با تضعیف جایگاه زنان در انجام امور مراقبتی ضعف دست نامرئی در فراهم کردن این خدمات بیش از پیش عیان گشته است.

دست نامرئی افرادی را که علاقه‌مند به خدمات مراقبتی و یا کمک کردن به دیگران هستند را جریمه می‌کند. چرا که این افراد در حالی که می‌توانند از زمان و انرژی خود به نحو بهینه برای کسب منافع خود بهره برند، مجبور می‌شوند که آنرا در راه دیگران مصروف سازند. و این تنها مختص افراد نیست دولتهایی هم که به رفاه شهروندانشان ارزش قائل می‌شوند و سعی در اعمال سیاستهای عمومی و رفاهی می‌کنند، متضرر شده از دیگر دولت‌ها عقب می‌افتند.

خانم نانسی فولبر بر این اعتقاد است که اقتصاد امروز به غیر دست نامرئی محتاج یک «قلب نامرئی» هم هست که بر اصول محبت، مسئولیت و معامله به مثل استوار بوده ارزش‌های خانوادگی را ترویج کند، برنامه‌هایی برای رفاه عمومی داشته باشد. و برای کسانی که به مراقبت از دیگران می‌پردازند پاداش‌های درخور در نظر گیرد....

این کتاب گفتنی‌های بسیار دارد از مقایسه برنامه‌های رفاهی کشورهای مختلف غربی گرفته تا انتقادهایی به جهانی سازی اقتصاد و گسترش نفوذ شرکت-ملت‌ها... و مطمئنا مطالعه‌ش برای علاقه‌مندان مباحث اقتصادی خالی از لطف نخواهد بود.

بخش کوتاهی از مقدمه کتاب که خود برگرفته از کتاب «همه چیز برای فروش» است:

" وقتی همه چیز برای فروش است، کسی که وقتش را داوطلبانه در اختیار می‌گذارد، کسی که به بیگانه‌ای یاری می‌رساند، کسی که قبول می‌کند بدون اجبار با دستمزد کم به کارهای عام‌المنفعه بپردازد، کسی که حتی وقتی هیچکس نظاره‌اش نمی‌کند از ریختن زباله در معابر خودداری می‌کند، کسی که از امکان به دست آمده برای سواری مجانی امتناع می‌ورزد، به تدریج احساس حماقت می کند."